De voorgeschiedenis van het jaar 2008 was niet enkel op financieel vlak een historisch jaar, de grote subprime-crisis barstte toen los en breidde uit over een hele sector, waardoor uiteindelijk tal van nieuwe regels werden ingevoerd.
Maar ook in 2008 ontwikkelde Satoshi Nakamoto een software om een database te beheren die gebouwd was op (data) blokken, namelijk blockchain daaruit ontstond de cryptomunt bitcoin de database werd al snel nagemaakt waardoor heel wat meer cryptomunten het licht zagen.
Die technologie maakt echter niet enkel het beheer van cryptomunten mogelijk.
Naar analogie van de eerste munten doken in 2012 digitale tokens op, coloured coins.
Die vertegenwoordigen een object (uit het echte leven) waar een (digitale) identiteit aan gekoppeld wordt, als eigendomsbewijs dat verankerd zit in de omvangrijke blockchain van de bitcoin.
Jennifer en Kevin McCoy, twee digitale artiesten, zagen een buitenkansje voor hun werk en in 2014 verkochten ze hun werk Quantum in de ethereum-blockchain, het betreft een achthoek gevuld met cirkels, bogen en andere vormen die een hypnotiserende fluorescerende halo produceren die gemakkelijk op het net te vinden is met dank aan Sotheby’s.
Tot op heden wordt Quantum als de eerste NFT (non-fungible token) beschouwd.
Het ontstaan van cryptokunst
Het is pas later, in 2017, dat de trend van cryptokunst echt onder de aandacht kwam dankzij Matt Hall en John Watkinson met hun artistieke project Crypto punks.
Het gaat om 10.000 gepixelde personages waarvoor verzamelaars bereid zijn om in bepaalde gevallen tot miljoenen euro’s neer te tellen, of eerder duizenden ethereum.
Vergis u niet, het project lijkt misschien simplistisch, maar heeft het wel mogelijk gemaakt om de standaard voor het traceren en overdragen van NFT’s te definiëren, die gekoppeld is aan blockchain en vandaag voornamelijk gebruikt wordt voor de uitgifte van NFT’s. Kortom, een kleine revolutie!
De 10.000 punks werden door een algoritme gegenereerd en aanvankelijk weggegeven, wat in contrast staat met de traditionele kunstvormen, de crypto punks zijn voorlopers en voldoen in dat opzicht niet volledig aan de interfacing-norm, wat ze enkel unieker maakt en hun prijs rechtvaardigt.
Garantie van de authenticiteit
Het gat in de markt was ontdekt en heel wat mensen zijn daarop gesprongen, maar dat betekent niet dat het om een nieuwe kunstvorm ging, tal van artiesten maken al meer dan 20 jaar gebruik van gegevensopslag en digitale mogelijkheden om hun projecten te ontwikkelen.
Nu hebben ze echter een manier ontdekt om munt te slaan uit hun creaties en bovenal om de authenticiteit ervan te garanderen, dat is ook broodnodig, aangezien de strijd tegen vervalsingen al eeuwenlang woedt voor de traditionele kunst, maar tot voor kort ondenkbaar was voor digitale werken, waar copy-pasten een fluitje van een cent is!
Of het nu gaat om een vinylplaat die slechts een aantal uren per dag verschijnt, kunstwerken die interageren met andere stimuli of nieuwe muzikale producties en synergieën, de NFT’s vormen een veelzijdig artistiek universum, die die naam waardig is, met wisselend succes Mike Winkelmann, met artiestennaam Beeple, is een voorbeeld van een digitaal succesverhaal.
Mike behaalde een diploma in informatica en verzorgt al jarenlang de visuals voor de concerten van onder andere Ariane Grande, Justin Bieber en Katy Perry, ook werkte hij voor merken zoals Apple, Nike, Vuitton en Samsung, twee maanden na zijn eerste onderzoek naar NFT’s verkoopt hij een aantal werken, goed voor 3,5 miljoen dollar op amper één weekend tijd!
Maar ‘Everyday’ was het project dat echt tot de verbeelding sprak, hij plaatste namelijk iedere dag een foto online en dat dertien jaar lang !
Everyday, the first 5 000 days, een digitale collage van de eerste 5.000 creaties van dit project, werd op 11 maart 2021 verkocht voor maar liefst 69,3 miljoen euro, dat is een dubbel record: het derde hoogste bedrag ooit voor een levende artiest en het hoogste bedrag ooit voor een NFT!
Quasimondo, Robert Alice project, Pak, Mad Dog Jones ……..allemaal crypto-artiesten die we dankzij het succes van hun NFT’s kunnen ontdekken!
NFT en traditionele kunst
Een dergelijk succes gaat uiteraard niet onopgemerkt voorbij. Zo werd onlangs een tentoonstelling georganiseerd over NFT’s waarbij echte werken getoond werden.
Caravaggio, Michelangelo, Raphael …………….de beroemde Gallerie degli Uffizi in Firenze liet meerdere meesterwerken digitaliseren, die reproducties werden in bepaalde gevallen voor meer dan 100.000 euro verkocht en daar rijst een fundamentele ethische vraag: zullen we niet langer naar schilderijen kijken ?
Bij nader inzien zouden de miljoenen jaarlijkse bezoekers van het Louvre wel wat geld kunnen besparen om de Mona Lisa te zien indien het werk vermenigvuldigd zou worden, maar dan boet je toch in aan charme.
De realiteit komt daar echter gevaarlijk dicht bij in de buurt. Een voorbeeld is het schilderij ‘Le fillette au béret’ van Picasso, het werd voor 2,5 miljoen dollar aangekocht en afgelopen jaar verkocht als NFT door een Zwitserse bank per schijf van 5.000 Zwitserse frank voor in totaal 4 miljoen euro, een meerwaarde van 50% dus voor de bank.
Het schilderij zal in een streng bewaakte omgeving bewaard worden tot het uitgeleend wordt aan musea.
NFT en cryptorisico
De cryptowereld heeft heel wat mensen overtuigd: de bank Jefferies anticipeert een groei van de NFT-markt tot 80 miljard in 2025, terwijl we nu reeds op enkele tientallen miljarden zitten, vergeet echter niet dat die NFT’s gebaseerd zijn op het blockchain-mechanisme en dat ze in cryptomunten onderhandeld worden, wat meerdere gevolgen heeft.
De sterkte van encryptie staat buiten kijf, maar de enorme energie- en milieukost zou wel eens tot een strengere regelgeving kunnen leiden voor cryptomunten, zullen regeringen namelijk aanvaarden dat alle inspanningen om de klimaatdoelstellingen te behalen teniet gedaan worden door crypto mining farms die evenveel verbruiken als een staat om een virtueel universum te onderhouden?
De investering in NFT’s houdt dus ook bepaalde risico’s in.
Blockchain is vandaag dus erg robuust, maar moet dat ook blijven, net als het systeem eromheen.
Er duiken steeds meer gevallen op van fraude met cryptomunten, activa waarvan de waarde gekoppeld is aan een cryptomunt, kunnen ook sterk in waarde dalen indien de betrouwbaarheid van de cryptomunt in vraag wordt gesteld.
Een goed voorbeeld daarvan is de chiliz-blockchain, toen die is gekelderd, sleurde hij de vele steuntokens van sportfans mee in zijn val, de waardevermindering is dus aanzienlijk.
Ethereum wacht waarschijnlijk niet hetzelfde lot, maar ook de traditionele valuta kenden aanvankelijk heel wat kinderziektes alvorens we ze kennen zoals ze nu zijn …
Het statuut van een non-fungible token blijft eveneens onduidelijk ‘Non-fungible’ wijst erop dat de activa enkel digitaal bestaan, het is dus een soort recht of een digitaal certificaat.
De Amerikaanse regulator overweegt niettemin om NFT’s te beschouwen als effecten en dus dezelfde regels op te leggen, dat zou niet zonder gevolgen blijven, niet in het minst op fiscaal vlak.
Over effecten gesproken: de rage die de verkopen op ‘Open sea’, het grootste NFT-platform, heeft doen stijgen van 8 miljoen dollar in januari 2021 tot 5 miljard in januari 2022 vertoont dezelfde volatiliteit als de financiële markten.
Daar waren de transacties in februari al met de helft gedaald, door het gebrek aan regelgeving is het verder ook uiterst moeilijk om de werkelijke omvang van deze markt te kennen een kenmerk dat het ook gemeen heeft met de traditionele markten.
Een fenomeen dat blijft?
Het is erg waarschijnlijk dat NFT’s zullen blijven bestaan, aangezien ze inspelen op een latente vraag op de kunstmarkt, het is geen toeval dat de grootste veilinghuizen een aparte afdeling oprichten voor NFT’s.
We mogen echter niet vergeten dat hoe snel digitale trends ook hun weg vinden, er steeds tijd nodig is om ze duurzaam te verankeren in onze gewoontes, wat soms voor verrassingen of zelfs risico’s kan zorgen.
De aantrekkingskracht van NFT’s is gebaseerd op een passie of een belangstelling voor deze boeiende artistieke projecten, die de houder ervan voldoening schenkt. Indien de transactie puur op speculatie gebaseerd is, kunnen de houders wel eens teleurgesteld achterblijven, want de pijlsnelle evolutie van NFT’s heeft alles weg van een zeepbel.
Wij raden iedereen in ieder geval aan om steeds een beroep te doen op experten in die materie, die u kunnen helpen de juiste keuzes te maken.
